Nhắc tới “chó ông già”, đa số mọi người sẽ nghĩ ngay tới khuôn mặt râu ria, lông mày rậm như… cụ non, nhưng tính cách lại cực kỳ thông minh và lanh lợi. Đó chính là giống chó Schnauzer – một trong những giống chó vừa có thể làm bạn đồng hành, vừa có thể làm “vệ sĩ” canh nhà nếu được nuôi dạy đúng cách.
Tuy nhiên, Schnauzer không phải là giống “tự khắc ngoan”. Nếu bị nhốt nhiều, thiếu vận động, ăn uống không hợp lý hoặc bị bỏ qua phần cắt tỉa lông – râu, bé rất dễ trở nên khó chịu, sủa nhiều, phá đồ và gặp các vấn đề về da, tiêu hoá.
Trong bài viết này, Chạm Pets Family sẽ cùng bạn đi từng bước: hiểu sức khỏe nền tảng của giống chó ông già Schnauzer, xây dựng chế độ ăn theo từng giai đoạn, chăm sóc râu – lông đúng kiểu, sắp xếp vận động cho Mini/Standard/Giant, phòng bệnh, giữ lịch tiêm – tẩy giun chuẩn và cuối cùng là những tips sống chung với “ông già” trong nhà phố/chung cư Việt Nam mà vẫn vui, khoẻ và thơm tho.
Đặc điểm sức khỏe & tính cách cơ bản của Schnauzer 🩺
Để nuôi tốt, phải hiểu “chủng tộc” trước. Schnauzer là giống chó working dog đúng nghĩa – sinh ra để làm việc, canh gác, chăn gia súc – chứ không phải dòng “búp bê nằm salon”.
Thể chất & tuổi thọ cơ bản
Tuỳ size mà cơ thể và tuổi thọ của chó ông già Schnauzer sẽ khác nhau:
Miniature Schnauzer
Cân nặng: khoảng 5–9 kg
Chiều cao: 30–36 cm
Tuổi thọ trung bình: 12–15 năm
Standard Schnauzer
Cân nặng: 14–20 kg
Chiều cao: 45–50 cm
Tuổi thọ trung bình: 12–14 năm
Giant Schnauzer
Cân nặng: 35–47 kg, thân hình lớn, cơ bắp
Chiều cao: 60–70 cm
Tuổi thọ trung bình: 10–12 năm
Điểm chung: thân hình vuông vức, cơ bắp chắc, xương khoẻ, ngực sâu – sinh ra để di chuyển, chạy, làm việc ngoài trời. Nếu bị “trói” trong không gian chật, ít vận động, các vấn đề về xương khớp, stress và hành vi phá phách sẽ xuất hiện rất nhanh.
Tính cách & mức năng lượng
Chó ông già Schnauzer thường có những tính cách nổi bật:
Rất thông minh, dễ học lệnh, dễ hiểu cảm xúc chủ
Cực kỳ trung thành, có xu hướng “dính” một người trong nhà
Bản năng bảo vệ và cảnh giác cao, đặc biệt là Standard và Giant Schnauzer
Năng lượng cao, dễ chán nếu không được chơi, tập luyện, kích thích trí tuệ
Nếu bạn nuôi Miniature Schnauzer, bé thường:
Vui vẻ, hướng ngoại, thích chơi với người và các bé khác
Năng động, hay sủa báo hiệu, phù hợp làm “chuông chống trộm” cho gia đình
Thích được tham gia mọi hoạt động của chủ, từ đi dạo tới nằm xem TV
Giant Schnauzer thường nghiêm túc và “điềm” hơn, nhưng khi đã gắn bó thì siêu trung thành, chịu khó quan sát xung quanh và luôn để mắt đến gia đình – đặc biệt là trẻ con.
Khả năng chịu nóng – chịu lạnh ở Việt Nam
Schnauzer xuất phát từ khí hậu lạnh hơn, có bộ lông kép:
Lớp ngoài: cứng, thô, chống nước, chống bụi
Lớp trong: mềm, giữ ấm
Ở Việt Nam, bé có thể chịu nóng tương đối tốt nếu:
Sống trong nhà mát, có quạt/điều hoà khi trời quá nóng
Không bị nhốt ngoài sân xi măng, nắng chang chang
Không bị cạo trụi lông (mất lớp bảo vệ tự nhiên của da)
Chính vì đặc điểm sức khỏe – tính cách – lông như vậy, cách nuôi chó Schnauzer cần đi theo 3 trục: dinh dưỡng cân bằng, vận động đủ và chăm sóc lông – râu kỹ.
Chế độ ăn cho chó ông già Schnauzer theo từng giai đoạn 🍖
“Chó ông già ăn gì?” là câu hỏi rất thường gặp. Nuôi Schnauzer mà cho ăn lung tung, nhiều dầu mỡ, đồ thừa của người là… mở cửa mời viêm tụy, mỡ máu, sỏi bàng quang gõ cửa – nhất là với Miniature.
Nguyên tắc chung khi cho Schnauzer ăn
Dù là Mini, Standard hay Giant, bạn có thể dựa trên vài nguyên tắc:
Ưu tiên đạm tốt: thịt gà, bò nạc, heo nạc, cá nạc bỏ xương, trứng chín
Chất béo vừa phải, tránh “ngập dầu mỡ”
Có rau/củ/quả phù hợp để bổ sung chất xơ, vitamin
Không cho ăn mặn, nhiều gia vị, bột ngọt, nước mắm
Kiểm soát khẩu phần theo cân nặng và mức vận động, không “full bowl mọi lúc”
Gợi ý khẩu phần ăn theo độ tuổi
Bạn có thể tham khảo khung cơ bản sau (mang tính tham khảo, tùy bé hoạt động nhiều hay ít):
2–4 tháng tuổi
4 bữa/ngày
Tổng lượng thức ăn khoảng 5–7% trọng lượng cơ thể, dạng mềm, dễ tiêu
4–12 tháng tuổi
3 bữa/ngày
Tổng lượng khoảng 4–6% trọng lượng cơ thể
Trên 1 năm (trưởng thành)
2 bữa/ngày
Tổng lượng khoảng 2,5–3,5% trọng lượng cơ thể, tuỳ mức vận động
Trên 7 năm (senior)
2 bữa/ngày
Giảm nhẹ năng lượng, tăng chất xơ, chú ý kiểm soát cân nặng
Miniature Schnauzer dễ bị mỡ máu, nên hạn chế đồ quá béo, đồ ăn vặt “rác” như xúc xích siêu rẻ, da gà chiên…
Hạt khô, cơm thịt hay BARF?
Mỗi kiểu đều có ưu – nhược điểm:
Hạt khô chất lượng
Tiện, dễ bảo quản, công thức cân bằng
Nhiều dòng dành riêng cho small/medium/large breed, hỗ trợ da – lông, tiêu hoá
Phù hợp đa số gia đình bận rộn
Cơm + thịt tự nấu
Chủ động được nguyên liệu
Cần học thêm cách cân bằng đạm – tinh bột – chất béo – vitamin, tránh chỉ cho ăn “cơm + nước luộc thịt” hoặc “toàn thịt, thiếu rau”
BARF (thức ăn sống)
Cần cực kỳ chú ý vệ sinh, nguồn thịt và tỉ lệ thành phần
Nên có tư vấn thú y, không nên “tự thử cho vui” rồi bé bị tiêu chảy, ký sinh trùng
Đa số gia đình Việt có thể chọn phương án dễ duy trì nhất: hạt tốt làm nền, thêm topping tươi (gà luộc xé, bò nạc, rau củ hấp, trứng chín…).
Thực phẩm nên và không nên cho chó ông già Schnauzer
Nên:
Thịt gà, bò, heo nạc, cá nạc
Trứng gà/vịt nấu chín
Bí đỏ, cà rốt, bông cải, đậu que (nấu chín vừa)
Trái cây như táo (bỏ hạt), lê, dưa hấu bỏ hạt, việt quất
Hạn chế/không nên:
Socola, nho, nho khô
Hành, tỏi, hành tây
Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ
Xương ống luộc, xương sắc dễ gãy vụn
Thức ăn tẩm ướp đậm gia vị, quá mặn
Một chế độ ăn hợp lý là nền tảng của mọi “cách nuôi chó ông già Schnauzer” – ăn tốt, tiêu hoá ổn thì lông mượt, râu đẹp, sức đề kháng cũng cao hơn nhiều.
Chăm sóc lông & râu: tắm, chải, cắt tỉa kiểu “ông già” 💈
Nếu coi Schnauzer là người, thì bộ râu chính là “thương hiệu cá nhân” của bé. Râu đẹp, lông mày gọn, lông thân gọn gàng → nhìn rất “cụ”, rất khí chất.
Bộ lông đặc trưng của Schnauzer
Lông kép:
Lớp ngoài cứng, thô, chống mưa – bùn – bụi
Lớp trong mềm, giữ ấm
Râu và lông mày:
Dài, rậm, dễ giữ thức ăn, nước uống, đất cát
Nếu không được vệ sinh thường xuyên sẽ bốc mùi, ố vàng, dễ viêm da quanh miệng
Chính vì vậy, chó ông già Schnauzer luôn cần một routine grooming tối thiểu, dù bạn nuôi ở nhà chứ không đi thi dogshow.
Tần suất chải lông – tắm – cắt tỉa
Bạn có thể áp dụng khung sau:
Chải lông toàn thân: 2–3 lần/tuần
Chải râu, lông mày: gần như mỗi ngày (ít nhất 4–5 lần/tuần)
Tắm: 3–4 tuần/lần, hoặc khi quá bẩn
Trời nóng, bé ra ngoài nhiều thì có thể tắm sớm hơn, nhưng nên dùng sữa tắm tốt, hạn chế tắm quá dày đặc
Grooming full (cắt tỉa kiểu Schnauzer): 6–8 tuần/lần
Tắm quá thường xuyên bằng sản phẩm kém chất lượng dễ làm khô da, tróc vảy, ngứa, lông xơ và rụng nhiều.
Kiểu trim “ông già” cơ bản
Không cần học kỹ thuật phức tạp, chỉ cần hiểu hình dáng cơ bản để trao đổi với groomer:
Lưng – sườn: tỉa ngắn hơn, giữ phom lưng vuông, gọn, khoe thân hình chắc
Ngực – chân: để lông dài hơn một chút, tạo “ống quần” nhẹ, trông bệ vệ
Đầu:
Tỉa gọn phần trán, má
Giữ râu dài và lông mày rậm nhưng không che hết mắt, tránh che tầm nhìn
Lần đầu, bạn nên đưa bé tới tiệm chuyên có kinh nghiệm với giống Schnauzer, sau đó giữa 2 lần grooming đầy đủ bạn có thể tự tỉa nhẹ phần lông chân, râu bị bết bẩn ở nhà.
Vệ sinh râu, tai, mắt & răng
Đây là những chỗ cực dễ… có mùi nếu lơ là:
Râu:
Lau bằng khăn ẩm sạch sau mỗi bữa ăn hoặc ít nhất 1 lần/ngày
Có thể dùng khăn ướt dành cho thú cưng, tránh khăn ướt của người nhiều hương liệu
Tai:
Kiểm tra 1 tuần/lần
Lau nhẹ vành tai, quan sát nếu có mùi hôi, dịch nâu, bé gãi nhiều → nên đưa đi khám
Mắt:
Lau ghèn, hạn chế để ghèn khô bám thành mảng
Khi tỉa lông vùng mắt, tránh cắt quá sát gây rát, đỏ da
Răng:
Tập thói quen đánh răng từ nhỏ (2–3 lần/tuần)
Thêm đồ gặm sạch răng an toàn (không dùng xương nhựa cứng rẻ tiền dễ gãy, nuốt phải)
Một bé Schnauzer được chăm đúng, đứng lên là râu gọn, lông mày “đi vào nếp”, ngửi gần không hôi, ôm ngủ cũng thấy… sướng.
Mức vận động cần thiết theo từng size Mini/Standard/Giant 🏃♂️
Nhiều bạn nuôi chó ông già xong mới “ngã ngửa”: sao bé nhiều năng lượng thế, ngày nào cũng đòi đi chơi, tối không dắt đi là nằm cắn chân bàn, gặm dép, lục thùng rác.
Lý do rất đơn giản: đây là giống làm việc, nếu không được “giao việc”, bé sẽ tự nghĩ ra việc.
Nguyên tắc chung về vận động cho Schnauzer
Mỗi ngày cần có cả vận động thể chất và kích thích trí tuệ
Thà chia nhỏ 2–3 buổi ngắn còn hơn 1 buổi dài rồi… bỏ hẳn ngày hôm sau
Với chó con, đặc biệt là Giant, không ép nhảy cao, leo cầu thang quá nhiều trong giai đoạn xương khớp còn mềm
Gợi ý vận động theo size
Miniature Schnauzer
Puppy: 2–3 buổi đi dạo ngắn 10–15 phút + chơi trong nhà
Trưởng thành: tổng 45–60 phút/ngày (đi bộ, chạy nhẹ, trò chơi ném đồ chơi, kéo co…)
Standard Schnauzer
Puppy: đi bộ nhẹ, tránh chạy, nhảy quá sức
Trưởng thành: 60–90 phút/ngày, có thể kèm chạy bộ cùng chủ nếu thời tiết mát
Giant Schnauzer
Puppy: ưu tiên bề mặt phẳng, cứng vừa; tránh nhảy từ cao xuống, tránh trơn trượt
Trưởng thành: 90 phút trở lên/ngày, kết hợp đi bộ nhanh, chạy, trò chơi sử dụng mũi (đánh hơi tìm đồ ăn vặt)
Bài tập đơn giản trong bối cảnh Việt Nam
Nhà phố:
Đi bộ quanh khu dân cư sáng sớm/chiều muộn
Chơi ném bóng, kéo co trong sân hoặc hành lang
Leo cầu thang mức vừa phải (không cho chó con chạy lên xuống liên tục)
Chung cư:
Chia nhỏ 2–3 lượt dắt bộ quanh khuôn viên
Chơi “tìm đồ ăn vặt” trong nhà, dùng đồ chơi nhét hạt
Luyện các lệnh cơ bản, trick đơn giản (ngồi, nằm, bắt tay, xoay vòng…)
Dấu hiệu Schnauzer thiếu vận động hoặc stress
Sủa liên tục, khó dừng
Đào bới, phá đồ, gặm chân bàn, gặm tường
Liếm chân, liếm đuôi nhiều, dễ kích động khi có tiếng động nhỏ
Đuổi xe, đuổi người đi bộ, khó kiểm soát khi ra đường
Khi thấy những dấu hiệu này, đừng vội kết luận “bé hư” – hãy xem lại lịch vận động hằng ngày xem có đang hơi… keo kiệt với thời gian cho chó không.
Các bệnh thường gặp ở Schnauzer & cách phòng ⚠️
Dù là giống khá khoẻ, chó ông già Schnauzer cũng có một số “tử huyệt” nếu nuôi sai cách.
Những vấn đề Miniature Schnauzer hay gặp
Viêm tụy và mỡ máu cao
Thường liên quan tới ăn nhiều mỡ, đồ chiên, đồ dư của người
Biểu hiện: nôn, đau bụng, bỏ ăn, mệt
Sỏi bàng quang
Dấu hiệu: tiểu rắt, tiểu khó, thi thoảng có máu trong nước tiểu
Nguyên nhân: di truyền + ăn uống chưa hợp lý + uống ít nước
Bệnh da
Viêm da dị ứng, da khô, gàu, rụng lông thành mảng
Thường do tắm quá nhiều, dùng sữa tắm kém, môi trường ẩm thấp, ký sinh trùng da
Xương khớp & mắt ở Standard/Giant
Loạn sản xương hông, khuỷu
Dễ gặp ở giống cỡ trung – lớn nếu tăng cân nhanh, vận động không đúng cách
Đi khập khiễng, đứng dậy khó khăn, lười vận động
Bệnh mắt (đục thuỷ tinh thể, bệnh võng mạc…)
Mắt mờ, đi hay va chạm đồ vật, ngại ánh sáng mạnh
Nguyên tắc phòng bệnh cho chó ông già Schnauzer
Kiểm soát cân nặng
Sờ được xương sườn nhẹ, không lộ quá rõ
Nhìn từ trên xuống thấy eo thon, không thành “cục lăn tròn”
Ăn uống sạch, ít mỡ, ít gia vị
Vận động đều, không ép tập quá sức, nhất là khi còn nhỏ
Khám định kỳ tại thú y:
Trẻ – khoẻ: 1 năm/lần
Lớn tuổi: 2 lần/năm, có thể làm xét nghiệm máu, siêu âm theo khuyến nghị bác sĩ
Khi nào cần đưa Schnauzer tới thú y ngay?
Sốt cao, bỏ ăn trên 24 giờ
Nôn liên tục, tiêu chảy kéo dài
Khó thở, ho nặng, mệt lả
Tiểu khó, tiểu ra máu
Đi khập khiễng đột ngột, kêu đau khi sờ vào chân, hông
Nuôi chó là hành trình dài 10–15 năm, nên việc có một bác sĩ thú y uy tín “đi cùng” là điều gần như bắt buộc.
Lịch tiêm, tẩy giun, phòng ve rận cơ bản 💉
Dù bạn nuôi chó Schnauzer trong nhà, không cho ra ngoài nhiều, bé vẫn cần lịch phòng bệnh bài bản.
Lịch tiêm phòng cơ bản cho chó Schnauzer con
6–8 tuần tuổi: mũi 1 (5–7 bệnh tuỳ loại vaccine)
9–12 tuần tuổi: mũi 2
12–16 tuần tuổi: mũi 3 nhắc lại
Sau 3 tháng: tiêm dại theo khuyến nghị địa phương
Sau giai đoạn puppy, mỗi năm bạn nên cho bé tiêm nhắc 1 mũi bệnh tổng hợp và 1 mũi dại (hoặc theo phác đồ bác sĩ chỉ định).
Tẩy giun & phòng ve rận
Tẩy giun:
Chó con: 2 tuần/lần đến 3 tháng tuổi, sau đó 1 tháng/lần đến 6 tháng
Chó trưởng thành: 3–6 tháng/lần
Ve rận, bọ chét:
Có thể dùng thuốc nhỏ gáy, thuốc uống hoặc vòng cổ chuyên dụng
Vệ sinh chỗ nằm, chăn đệm, khu sân vườn, thảm trong nhà để tránh tái nhiễm
Khám sức khỏe định kỳ
Chó ông già Schnauzer trẻ, khoẻ: 1 năm/lần kiểm tra tổng quát
Schnauzer lớn tuổi (từ 7–8 năm trở lên): 6 tháng/lần, nên làm thêm xét nghiệm máu, kiểm tra chức năng gan, thận, mỡ máu nếu có điều kiện
Giữ đúng lịch này giúp phát hiện sớm các vấn đề như bệnh truyền nhiễm, mỡ máu, viêm tụy, bệnh thận… và xử lý kịp thời.
Tips sống chung với Schnauzer trong nhà phố/chung cư Việt Nam 🏠
Schnauzer hoàn toàn có thể sống tốt trong nhà phố hoặc chung cư, miễn là bạn hiểu cách “set up cuộc sống” cho bé.
Quản lý tiếng sủa & bản năng canh gác
Dạy lệnh “im” từ nhỏ, thưởng khi bé ngừng sủa
Không để bé “gác cửa” 24/7 ngồi nhìn ra ngoài đường – kích thích bé sủa nhiều hơn
Khi có khách tới, cho bé làm quen có kiểm soát, dùng dây dắt, không để bé chạy lao ra cửa sủa ầm ĩ
Miniature Schnauzer rất dễ trở thành “chuông báo động hàng xóm” nếu không được dạy cách sủa – im hợp lý.
Setup không gian sống cho chó ông già Schnauzer
Góc ngủ:
Có đệm/chuồng sạch, khô, ít gió lùa
Không đặt ngay sát cửa ra vào (ồn, nhiều kích thích)
Góc ăn uống:
Bát thức ăn, bát nước riêng
Nước sạch luôn sẵn, thay ít nhất 1–2 lần/ngày
Đồ chơi & enrichment:
Đồ gặm an toàn
Đồ chơi nhét thức ăn, thảm tìm mồi (snuffle mat)
Vài món đồ chơi trí tuệ đơn giản để bé “dùng não”
Sống cùng trẻ nhỏ, người lớn tuổi & thú cưng khác
Với trẻ nhỏ:
Dạy trẻ không kéo râu, giật lông, leo lên người chó
Luôn có người lớn giám sát khi bé và trẻ chơi cùng
Với người lớn tuổi:
Miniature Schnauzer rất hợp làm bạn đồng hành nếu được dắt đi dạo đều
Nên để thêm người trong nhà hỗ trợ phần tắm – cắt tỉa – khám thú y
Với thú cưng khác:
Làm quen từ từ, ở khoảng cách an toàn
Không ném vào chung một phòng ngay từ lần đầu gặp
Những sai lầm phổ biến khi nuôi Schnauzer ở Việt Nam
Nhốt chuồng quá nhiều, coi chuồng là “chỗ phạt”
Cho ăn chung mâm cơm người, nhiều đồ chiên, mỡ, nước mắm
Cạo trụi lông vì “thấy nóng”: da mất lớp bảo vệ, dễ cháy nắng, viêm da
Không chăm râu, dẫn đến bốc mùi, ố vàng, viêm da quanh miệng
Ít vận động, nhưng lại đổ lỗi “chó khó dạy, phá quá”
Chỉ cần chỉnh lại vài thói quen nhỏ, bạn sẽ thấy chó ông già Schnauzer hoàn toàn có thể là một người bạn cực kỳ dễ thương, ngăn nắp và sạch sẽ trong nhà.
Lời kết – Nuôi đúng cách, “ông già” sẽ là bạn thân 10–15 năm 💛
Cách nuôi chó ông già Schnauzer không khó đến mức “chỉ người chuyên nghiệp mới làm được”, nhưng chắc chắn không dành cho kiểu nuôi “thích thì ôm về, chán thì thôi”.
Khi bạn:
Hiểu rõ sức khỏe và tính cách của giống chó Schnauzer
Biết mình cần chuẩn bị gì: thời gian dắt đi dạo, chi phí ăn uống, grooming, khám thú y
Sẵn sàng dành cho bé một góc trong nhà và một chỗ trong lịch sinh hoạt hằng ngày
Thì đổi lại, bạn sẽ có một người bạn bốn chân:
Lúc nào cũng “canh cửa” cho bạn
Sẵn sàng chạy lại ôm khi bạn mệt mỏi
Lặng lẽ nằm dưới chân ghế làm việc hoặc cạnh giường ngủ mỗi tối
Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về nguồn gốc, lịch sử, phân loại Miniature – Standard – Giant và đặc điểm tính cách từng dòng, có thể đọc thêm bài tổng quan về giống chó ông già Schnauzer trước khi quyết định đón một bé về nhà. Còn khi đã sẵn sàng cho hành trình 10–15 năm với một “ông già râu bạc”, hãy chọn thật kỹ nơi mua, trò chuyện thẳng thắn với người bán về sức khỏe – nguồn gốc bé, và chuẩn bị sẵn một chỗ ấm áp trong nhà… cũng như trong tim mình dành cho bé nhé 🐶🤍.
