Chó Lạp xưởng (Dachshund, “chó xúc xích”) vốn đã đủ đáng yêu với thân dài, chân ngắn và cái mặt “lì lì” rất duyên. Đến lúc tính chuyện sinh sản, câu chuyện lại càng nhạy cảm hơn: phối giống thế nào cho an toàn, chó Lạp xưởng mang thai bao lâu, chăm chó Lạp xưởng mới đẻ ra sao, giá phối giống chó Lạp xưởng có đắt không… rất dễ rơi vào thế bị động nếu bạn mới chơi giống này 🥲
Bài viết này dành cho người nuôi pet gia đình, muốn hiểu đúng và đủ về sinh sản chó Lạp xưởng – để nếu quyết định cho sinh sản, đó là lựa chọn có trách nhiệm với cả mẹ, con và chính bạn 💛
1. Tổng quan sinh sản ở chó Lạp xưởng 🐶
Trước khi tính phối giống, cần nhìn rộng hơn một chút: không phải bé Lạp xưởng nào cũng nên đẻ. Đây là giống thân dài – chân ngắn, xương sống nhạy cảm, nếu sinh sản trong tình trạng sức khỏe kém hoặc quá non/già, rủi ro sẽ cao hơn những giống khác.
Một vài nguyên tắc nền tảng bạn nên nắm:
Chó Lạp xưởng cái thường dậy thì quanh mốc 8–12 tháng, nhưng:
không nên cho phối ngay kỳ động dục đầu tiên;
thời điểm hợp lý thường từ khoảng 1,5 tuổi khi cơ thể đã phát triển ổn định.
Chó Lạp xưởng đực có thể phối sớm hơn (khoảng 10–12 tháng), nhưng cũng nên đợi đến khi bé đủ “chững”, không còn ốm yếu hay phát triển dở dang.
Một năm, về lý thuyết, chó cái có thể đẻ 2 lứa – nhưng nếu chơi có trách nhiệm, 1 lứa/năm là đã đủ vất vả cho cả bé và chủ rồi 🥹
Nếu mục tiêu chính của bạn là nuôi bạn đồng hành, không có kế hoạch nhân giống nghiêm túc, rất nên cân nhắc triệt sản và tập trung vào việc nuôi khỏe – nuôi vui (thay vì “cho đẻ cho biết”).
2. Chó Lạp xưởng đực & cái: hiểu đúng vai trò trước khi phối 💞
2.1. Chó Lạp xưởng cái – “linh hồn” của đàn con
Với chó cái, bạn nên quan tâm 3 yếu tố:
Tuổi & thể trạng
Dưới 1 năm: cơ thể còn phát triển, xương chậu hẹp, đẻ dễ khó.
Tốt nhất là 1,5–4,5 năm; sau 6–7 năm nên hạn chế sinh sản.
Sức khỏe tổng thể
Lưng có từng vấn đề chưa (nhảy nhiều, từng đau lưng)?
Đã tiêm phòng đầy đủ, tẩy giun định kỳ chưa?
Lông, da, răng, dáng đi ổn không?
Tính cách
Quá nhát, quá stress dễ bỏ con, cắn con.
Một bé cái ổn định, hiền, gắn bó với chủ thường nuôi con tốt hơn nhiều.
Một bé chó Lạp xưởng sinh sản tốt không phải là bé “mắn đẻ”, mà là bé:
khỏe mạnh,
hồi phục tốt sau mỗi lứa,
nuôi con khéo, không bỏ con, không hung dữ bất thường.
2.2. Chó Lạp xưởng đực – không chỉ là “đến rồi đi”
Nhiều người coi chó Lạp xưởng đực như “dịch vụ phối giống lưu động”: đến, phối, nhận phí rồi đi. Nếu chỉ nhìn vậy thì thiếu rất nhiều:
Đực giống tốt cần:
ngoại hình chuẩn (thân, chân, đầu, tai, lông),
tính cách ổn (không quá nhát, không quá hung),
sức khỏe đã được kiểm tra (tim, xương khớp, da).
Một bé đực dùng phối quá dày, ăn ở kém, thiếu chăm sóc cũng tạo ra đàn con yếu, dễ bệnh.
Nếu bạn định tự giữ một bé đực để phối, nên tìm hiểu kỹ tiêu chuẩn giống trong bài chó Lạp xưởng thuần chủng rồi mới tính chuyện cho bé “lên chức giống”.
3. Chu kỳ động dục & thời điểm phối giống lý tưởng 🩺
3.1. Chu kỳ động dục của chó Lạp xưởng cái
Thông thường, chó cái động dục khoảng 2 lần/năm. Một chu kỳ sẽ có các giai đoạn (giải thích rất đời thường):
Ra máu nhiều, âm hộ sưng, tính cách hơi “chảnh” – chưa chịu cho đực phối.
Máu loãng hơn, màu nhạt, bé trở nên hiền, đứng yên cho đực “tán” – đây thường là thời điểm vàng để phối.
Hết ra máu, hormone dần ổn định lại.
Không phải bé nào cũng giống y khuôn, nhưng nhìn chung “cửa sổ vàng” sẽ rơi vào khoảng ngày 9–14 tính từ lúc bắt đầu ra máu.
3.2. Cách nhận biết “ngày vàng” phối giống
Ngoài việc đếm ngày, bạn có thể nhìn hành vi:
Đưa bé đến gần chó Lạp xưởng đực đã quen:
nếu bé đứng yên, vẫy đuôi, hơi cong mông → khả năng cao đã đến giai đoạn rụng trứng;
nếu bé gắt, né, ngồi thụp xuống → thường là còn sớm.
Với những lứa đầu tiên, nếu bạn muốn chắc chắn, có thể đưa bé đến phòng khám thú y để:
xét nghiệm progesterone,
hoặc nhờ bác sĩ tư vấn thêm.
4. Quy trình phối giống chó Lạp xưởng an toàn 🌸
4.1. Chuẩn bị trước khi phối
Trước khi cho bé cái gặp bé đực, bạn nên:
Tắm rửa sạch sẽ, kiểm tra da, tai, mắt.
Cắt bớt móng, tránh cào xước trong lúc gắn kết.
Chọn chỗ phối:
phòng yên tĩnh, tránh gió, sàn không trơn;
hạn chế người đứng xem, quay clip quá đông gây stress.
4.2. Trong lúc phối: bình tĩnh, không… giật mình
Khi chó Lạp xưởng đẻ tương lai được phối, bạn có thể thấy:
Hai bé gắn đuôi vào nhau (tie) trong vài phút đến vài chục phút.
Đừng hoảng, đừng cố tách – đây là hiện tượng rất bình thường.
Tạm thời khóa cửa, tránh trẻ con hoặc thú nuôi khác lao vào gây náo loạn.
Thường một chu kỳ động dục, người nuôi sẽ cho phối 2–3 lần, cách nhau 24–48 giờ để tăng khả năng đậu thai.
4.3. Sau khi phối: theo dõi nhẹ nhàng
Không cho bé vận động quá mạnh ngày hôm đó (nhảy cao, leo cầu thang liên tục).
Vẫn ăn uống bình thường, không cần ép ăn “bổ” đột ngột.
Ghi lại ngày phối để ước tính ngày dự sinh sau này (thường 58–63 ngày).
5. Dấu hiệu chó Lạp xưởng mang thai & cách chăm trong thai kỳ 🤰
5.1. Dấu hiệu chó Lạp xưởng mang thai
Vài tuần đầu, rất khó nhìn bằng mắt thường. Một số dấu hiệu gợi ý:
Bé ăn uống thay đổi: có bé ăn ít đi, có bé ăn nhiều hơn.
Thích nằm nghỉ, ôm bụng, “ủ ê” nhẹ.
Núm vú hồng, to dần sau khoảng 3–4 tuần.
Từ tuần thứ 4–5 trở đi, thú y có thể siêu âm để:
xác nhận có thai hay không,
ước lượng số lượng con,
kiểm tra thai có phát triển bình thường.
5.2. Chế độ ăn cho chó Lạp xưởng mang thai
Thai kỳ không phải là lúc cho bé “ăn xả láng” 😅
1/3 đầu thai kỳ:
có thể giữ khẩu phần gần như trước,
chú trọng chất lượng hơn số lượng.
1/3 giữa:
tăng khẩu phần nhẹ,
chia thành 3 bữa nhỏ dễ tiêu.
1/3 cuối:
thai lớn, bé dễ bị chèn ép dạ dày → càng nên chia nhỏ bữa,
ưu tiên thức ăn giàu đạm, khoáng, có thể dùng hạt cho chó mang thai – cho con bú.
Nếu bạn chưa rõ nền dinh dưỡng căn bản, nên đọc trước chó Lạp xưởng ăn gì mỗi ngày rồi mới tinh chỉnh khẩu phần cho bé bầu cho hợp lý 🥗
5.3. Vận động & kiểm soát cân nặng
Thai nhưng không có nghĩa là… nằm một chỗ:
Dắt đi dạo nhẹ nhàng mỗi ngày 10–20 phút.
Hạn chế leo cầu thang, nhảy ghế, giường cao.
Tránh cho bé béo phì, vì thân dài – bụng nặng sẽ ép lưng, dễ ảnh hưởng cột sống.
Nếu bạn thấy bé tròn lên quá nhanh, đi lại nặng nề, nên tham khảo các lưu ý trong bài chó xúc xích mập & béo phì để điều chỉnh kịp thời ⚖️
6. Chó Lạp xưởng đẻ: chuẩn bị ổ đẻ & “ca sinh” an toàn 🧺🐾
6.1. Chuẩn bị ổ đẻ
Khoảng 1–2 tuần trước ngày dự sinh, bạn nên:
Chuẩn bị một góc yên tĩnh, sạch, ít người qua lại.
Lót ổ bằng khăn bông cũ, vải mềm, có thể trải thêm tã thấm.
Đặt chậu nước, bát ăn gần đó nhưng không đổ tràn.
Nhiều bé chó Lạp xưởng mới đẻ lần đầu khá lóng ngóng, nên bạn càng chuẩn bị kỹ thì lúc vào “ca sinh” càng đỡ luống cuống.
6.2. Dấu hiệu chó Lạp xưởng sắp đẻ
Một số dấu hiệu thường thấy:
Bỏ ăn, thở gấp nhẹ, bồn chồn.
Đào ổ, cào cào chăn, tìm góc kín.
Dịch nhầy ở âm hộ, có thể vỡ ối.
Thân nhiệt giảm nhẹ trước khoảng 24 giờ (nếu bạn có thói quen đo nhiệt độ).
Khi thấy bé rặn, bạn nên:
Ngồi gần nhưng đừng can thiệp quá nhiều;
Giữ môi trường yên tĩnh, không cho người lạ xúm lại “xem cho vui”.
6.3. Khi nào là bình thường – khi nào cần đưa thú y?
Một ca đẻ bình thường ở chó Lạp xưởng có thể kéo dài vài tiếng. Nhưng bạn cần cảnh giác nếu:
Bé rặn mạnh liên tục trên 30–45 phút mà không ra con.
Dịch chảy ra có màu xanh đậm, mùi hôi khó chịu.
Bé kiệt sức, nằm bẹp, thở dốc, sốt cao.
Đây là lúc không nên chần chừ. Hãy đưa bé đến bệnh viện thú y gần nhất, vì thân hình dài – khung xương chậu nhỏ đôi khi khiến chuyển dạ trở nên khó khăn hơn 😥
7. Chăm sóc chó Lạp xưởng mới đẻ & đàn con 🍼
7.1. Chăm chó Lạp xưởng mới đẻ
Sau khi sinh xong, việc đầu tiên là:
Để bé liếm con, cắn rốn, làm sạch màng ối (trừ khi mẹ quá mệt, bạn mới hỗ trợ nhẹ).
Đổi khăn lót đã dính nhiều máu – nước ối bằng khăn sạch, khô, ấm.
Đảm bảo bé mẹ có nước uống và đồ ăn mềm, thơm (pate, thịt nấu chín…).
Trong vài ngày đầu, chó Lạp xưởng mới đẻ có thể hơi bẩn, ra dịch hậu sản, mệt, ít ra khỏi ổ. Bạn chỉ cần:
giữ ổ sạch,
không tắm, không dội nước trực tiếp,
lau khô bằng khăn ấm nếu bé dính bẩn quá nhiều.
7.2. Chăm đàn chó con Lạp xưởng
Mục tiêu lớn nhất: ấm – bú – sạch 😄
Ấm:
1–2 tuần đầu, chó con không tự điều chỉnh thân nhiệt,
cần phòng kín gió, có thể dùng đèn sưởi nhẹ nếu trời lạnh.
Bú:
đảm bảo tất cả con đều tìm được núm vú,
con quá nhỏ, yếu có thể phải “xếp” vào núm trước,
quan sát bụng bé sau khi bú – nếu luôn lép, cần hỗ trợ thêm.
Sạch:
thay khăn/tã thường xuyên,
tránh để ướt, ẩm mốc làm viêm da.
Khoảng 3–4 tuần, chó con bắt đầu tập ăn dặm. Lúc này, bạn có thể tham khảo thêm một số gợi ý từ bài chó Lạp xưởng con & cách chăm theo giai đoạn để không bị sốc trước cả “đội quân xúc xích nhí” lúc nào cũng đói bụng 😆
7.3. Khi chó mẹ chăm con “quá tay” hoặc “bỏ bê”
Hai tình huống hay gặp:
Mẹ quá bảo vệ:
gầm gừ khi có người lại gần,
không muốn cho bế con ra khỏi ổ.
→ Giải pháp: hạn chế người lạ, chỉ 1–2 người thân chăm; tôn trọng không gian của mẹ.
Mẹ bỏ con:
không cho bú, nằm riêng, gầm gừ khi con tới gần.
→ Lúc này bạn phải can thiệp:cho con bú sữa thay thế,
tham khảo thú y về lịch cho bú bình, kích phân, vệ sinh cho chó con.
8. Giá phối giống chó Lạp xưởng: vì sao chênh lệch nhiều? 💸
Tùy khu vực, giá phối giống chó Lạp xưởng có thể dao động khá rộng, phụ thuộc:
Đực giống thuần hay lai, có giấy không.
Form đẹp hay trung bình, màu lông hiếm không.
Danh tiếng của trại, chế độ bảo hành (không đậu phối lại ra sao).
Thông thường, các hình thức thu phí gồm:
Thu tiền mặt theo lần phối (có/không cam kết đậu thai).
Thu kết hợp: tiền mặt + 1 bé con đẹp nhất trong đàn.
Trước khi chốt lịch phối, bạn nên:
hỏi rõ phí phối,
thỏa thuận bằng tin nhắn/giấy trắng mực đen,
xác nhận xem đực giống có đang mang bệnh truyền nhiễm nào không.
Nếu chưa rành mặt bằng chung, bạn có thể xem lại khung giá tổng thể trong bài giá chó Lạp xưởng / chó xúc xích để hiểu hơn bức tranh thị trường, từ đó ước lượng mức phí phối hợp lý.
9. Có nên cho chó Lạp xưởng sinh sản không? Góc nhìn thực tế 🌱
Đây là câu hỏi không có đúng – sai tuyệt đối. Nhưng có vài điều bạn nên cân nhắc kỹ:
Bạn có đủ thời gian để chăm một bé mẹ mang thai, sinh, nuôi con ít nhất 2–3 tháng không?
Bạn có đủ tài chính để lo các rủi ro: mổ bắt con, khám cấp cứu, chăm chó con yếu…?
Bạn có nơi để gửi các bé con sau này, hay nguy cơ không ai nhận nuôi rồi lại phải thả/nhượng bừa?
Nếu câu trả lời cho những câu hỏi trên còn mơ hồ, đôi khi lựa chọn không cho sinh sản và tập trung vào việc nuôi 1–2 bé thật tốt là phương án tử tế hơn với chính bọn nhỏ 💔🐶
10. FAQ nhanh về sinh sản chó Lạp xưởng ❓
Chó Lạp xưởng mấy tháng tuổi thì đẻ được?
Về mặt sinh lý, khoảng 8–12 tháng bé đã có thể mang thai, nhưng không nên cho sinh ở tuổi này. Lý tưởng là từ 1,5 năm trở lên, khi xương khung, sức khỏe và tâm lý đã ổn định.
Một năm chó Lạp xưởng đẻ mấy lứa là an toàn?
Tối đa 2 lứa/năm về mặt thể chất, nhưng để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho bé cái, đa số người nuôi có trách nhiệm chỉ cho 1 lứa/năm, thậm chí 3–4 lứa cả đời là dừng.
Chó Lạp xưởng mới đẻ không ăn, có đáng lo không?
1–2 bữa đầu bỏ ăn nhẹ vì mệt là bình thường, miễn là bé vẫn uống nước, liếm con, chăm con. Nếu bỏ ăn lâu hơn, kèm sốt, run, thở gấp, sữa đổi màu… cần đưa đi thú y ngay.
Chó Lạp xưởng đực phối nhiều có sao không?
Dùng đực phối quá dày, không nghỉ, không tẩy giun/tiêm phòng đầy đủ có thể khiến sức khỏe bé đi xuống rõ rệt, chất lượng tinh trùng kém, nguy cơ lây bệnh cho chó cái. Cần có kế hoạch phối hợp lý, không “vắt kiệt” vì lợi nhuận.
Không muốn cho sinh, triệt sản chó Lạp xưởng có tốt không?
Nếu bạn không có kế hoạch sinh sản nghiêm túc, triệt sản đúng thời điểm thường giảm nguy cơ nhiều bệnh sinh dục (u vú, viêm tử cung ở cái; ung thư tinh hoàn, phì đại tuyến tiền liệt ở đực) và giúp cuộc sống cả nhà nhẹ nhàng hơn.
Sinh sản chó Lạp xưởng là hành trình rất đẹp nếu bạn chuẩn bị đủ kiến thức, thời gian và tình cảm cho cả mẹ lẫn con 💕. Nhưng đó cũng có thể trở thành áp lực nếu mọi thứ chỉ bắt đầu từ… một quyết định bốc đồng. Hy vọng sau bài viết này, bạn sẽ biết mình đang ở đâu, đã sẵn sàng đến mức nào – và chọn cho bé xúc xích của mình một con đường thật tử tế, dù là sinh sản hay “làm con cưng độc nhất” của cả nhà 🌭🐶✨.
