“Lần đầu chăm chó con, bạn sẽ nhận ra điều kỳ diệu: sinh linh bé nhỏ ấy thở khò khè trong lòng bàn tay, run run tìm hơi ấm và ánh mắt bạn.” 🩵
Nuôi một chú chó con không chỉ là niềm vui mà còn là trách nhiệm. Từ khâu ủ ấm, cho bú, vệ sinh đến tập ăn, tắm rửa và tiêm phòng – mọi bước đều ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, miễn dịch và tính cách sau này.
Nếu bạn vừa đón một bé cún về, hoặc chó mẹ nhà bạn vừa sinh, hãy xem bài viết này như “cẩm nang sinh tồn cho giai đoạn đầu đời” – ngắn gọn, dễ áp dụng, được biên soạn theo kinh nghiệm của các breeder và bác sĩ thú y của Chạm Pets Family 🐾
🍼 I. Giai đoạn sơ sinh (0–3 tuần tuổi): chăm chó con mới đẻ
Giai đoạn này bé chưa mở mắt, chưa đi được, thân nhiệt và phản xạ yếu – nên mọi thứ đều phải dựa vào bạn (hoặc chó mẹ).
Nếu bạn muốn nắm bức tranh tổng quan hơn trước khi đi vào từng mốc, phần kiến thức nền về chăm sóc chó trong gia đình trong bài cách nuôi chó sẽ giúp bạn hiểu rõ các yếu tố cốt lõi ảnh hưởng đến sức khỏe bé ngay từ ngày đầu.
1️⃣ Nhận biết sức khỏe sơ sinh
| Dấu hiệu bình thường | Dấu hiệu bất thường |
|---|---|
| Thở đều, bú khỏe, da hồng | Thở khò khè, lạnh bụng, bỏ bú |
| Ngủ nhiều, phản xạ bú tốt | Mệt, co giật, chảy nước mũi |
Nếu bé có biểu hiện yếu, cần giữ ấm và hỗ trợ bú sữa thay thế ngay, tránh hạ thân nhiệt (nguyên nhân tử vong số 1 ở chó sơ sinh).
Khi đánh giá phản xạ bú và khả năng hồi sức của bé, bạn có thể đối chiếu với bộ dấu hiệu sức khỏe quan trọng ở chó con nhỏ trong bài cách nuôi chó con để kịp thời xử lý nếu có bất thường.
2️⃣ Chuẩn bị ổ đẻ và môi trường an toàn
Nhiệt độ lý tưởng: 28–30°C, có đèn sưởi hoặc túi ấm.
Ổ lót khăn sạch, khô, thay 1–2 lần/ngày.
Tránh quạt và gió lùa, giữ không gian yên tĩnh.
Không bật đèn sáng liên tục – ánh sáng vàng dịu là tốt nhất.
3️⃣ Cho bú và theo dõi cân nặng
Nếu có mẹ: đảm bảo chó mẹ ăn đủ dinh dưỡng, uống sữa ấm, tránh lạnh bụng.
Nếu mất mẹ: dùng sữa chuyên dụng (Royal Canin Babydog Milk, Beaphar, PetLac…).
Cách cho bú đúng:
Pha sữa ấm 38–40°C, dùng bình mini.
Cho bú 2–3 tiếng/lần (ban đêm giãn 3–4 tiếng).
Sau khi bú, xoa bụng và dùng bông ấm kích thích đi vệ sinh.
| Tuần tuổi | Lượng sữa mỗi lần | Số lần/ngày |
|---|---|---|
| 1 tuần | 2–4 ml | 8–10 |
| 2 tuần | 5–7 ml | 6–8 |
| 3 tuần | 10 ml | 5–6 |
Nếu bạn muốn đặt giai đoạn sơ sinh mong manh này vào bức tranh 12 tháng đầu đời, có thể xem thêm bài tổng quan về hành trình trưởng thành của chó con để hình dung bé sẽ lớn lên qua từng mốc ra sao.
4️⃣ Giữ ấm và vệ sinh sơ sinh
Lau người bé bằng khăn ấm, tuyệt đối không tắm.
Dọn sạch ổ nếu dính sữa hoặc phân.
Ủ ấm bằng túi chườm nước hoặc gối sưởi mềm.
Không để bé nằm gần cửa sổ hay sàn gạch lạnh.
🩵 Mẹo: đặt khăn có mùi bạn (khăn cũ) giúp bé cảm thấy an toàn hơn.
🧸 II. Giai đoạn 4–6 tuần: chó con 1 tháng tuổi – bắt đầu ăn dặm & cai sữa
Từ tuần 4, bé mở mắt, mọc răng sữa, tập đi, tò mò và nghịch ngợm.
1️⃣ Bắt đầu cai sữa đúng cách
Giảm dần lượng sữa mẹ (hoặc sữa thay thế) → chuyển sang cháo thịt xay, pate pha loãng.
Cho ăn bằng đĩa nông, tránh sặc.
Thời điểm vàng: 4–5 tuần tuổi.
Khi bé bắt đầu ăn dặm, bạn có thể xem phần chế độ ăn dặm an toàn cho chó con 1 tháng tuổi trong bài chăm sóc chó con đúng cách để tránh tình trạng đầy bụng hoặc tiêu chảy.
2️⃣ Thực đơn mẫu cho chó con 1 tháng tuổi
| Bữa | Món gợi ý | Ghi chú |
|---|---|---|
| Sáng | Pate pha sữa (Royal Canin Starter, Zenith Puppy Soft) | Ấm, loãng |
| Trưa | Cháo gạo + thịt băm + bí đỏ nghiền | Không nêm muối |
| Chiều | Hạt ngâm mềm | Dễ tiêu |
| Tối | Pate mềm + nước ấm | Không quá no |
🔗 Xem thêm: Thức ăn cho chó – chọn loại phù hợp theo tuổi
3️⃣ Chăm sóc vệ sinh hàng ngày
Lau người bằng khăn ấm 2–3 ngày/lần (chưa nên tắm).
Chải lông ngắn, tránh rối và kích thích tuần hoàn.
Cắt móng tay nhỏ, giữ móng không xước da.
Rửa bát ăn mỗi ngày, thay nước sạch 3 lần/ngày.
4️⃣ Tập làm quen với con người
Giai đoạn “social window” (4–8 tuần) cực quan trọng để hình thành tính cách.
Bế nhẹ, vuốt lưng, nói chuyện bằng giọng vui.
Cho bé nghe tiếng TV, âm thanh môi trường.
Không để người lạ bế liên tục – bé cần ổn định mùi.
🧠 Tâm lý học cho thấy chó con được xã hội hóa sớm ít sợ hãi và ngoan hơn khi lớn.
🐕 III. Giai đoạn 7–9 tuần: chăm sóc chó con 2 tháng tuổi
Đây là thời điểm bé bắt đầu rời mẹ và về nhà mới – giai đoạn chuyển tiếp nhạy cảm nhất.
1️⃣ Chuẩn bị trước khi đón chó con về
Chuồng hoặc giỏ ngủ riêng, tấm lót pad vệ sinh.
Bát ăn, nước, đồ chơi nhai mềm, khăn có mùi bạn.
Không tắm 7 ngày đầu để tránh sốc nhiệt.
2️⃣ Chế độ ăn & dinh dưỡng
3–4 bữa/ngày, lượng nhỏ.
Ưu tiên hạt puppy mềm (Zenith, SmartHeart Gold, ANF…).
Bổ sung pate ướt 1 bữa/ngày để tăng đạm.
Không dùng cơm mặn, xương gà, cá tanh.
| Trọng lượng | Lượng hạt/ngày | Lượng pate/ngày |
|---|---|---|
| <2kg | 60–80g | 50–70g |
| 2–4kg | 100–130g | 80–100g |
3️⃣ Lịch tiêm & tẩy giun
| Tuổi | Loại tiêm | Ghi chú |
|---|---|---|
| 6 tuần | Mũi 5 bệnh | Parvo, Care, viêm gan, ho cũi chó, leptospira |
| 8 tuần | Mũi nhắc | Sau 21 ngày |
| 12 tuần | Mũi 7 bệnh | Bảo vệ toàn diện |
| 3–4 tuần/lần | Tẩy giun | Dùng thuốc thú y puppy |
🩺 Lưu ý: chỉ tắm sau tiêm ít nhất 3 ngày.
4️⃣ Tập vệ sinh & ngủ đúng chỗ
Đặt pad cố định → cho bé vào sau khi ăn, ngủ dậy.
Khen, thưởng snack nhỏ khi bé đi đúng chỗ.
Không quát khi bé đi bậy, chỉ lau sạch & khử mùi.
Cho ngủ trong ổ riêng, tránh bế lên giường.
🔗 Ở mốc 2 tháng, ngoài ăn ngon và tăng cân đều, bạn có thể bắt đầu xen kẽ vài bài tập đơn giản trong hướng dẫn huấn luyện chó con nghe lời tại nhà để bé quen dần với các lệnh cơ bản.
💔 IV. Cách chăm sóc chó con mất mẹ hoặc sinh non
Không có mẹ, bé dễ bị lạnh, hạ đường huyết, tiêu chảy, viêm phổi.
1️⃣ Tạo ổ ấm thay mẹ
Thùng xốp/chuồng nhỏ, nhiệt độ 30°C.
Lót khăn, đặt túi sưởi hoặc chai nước ấm bọc vải.
Không để nóng quá – kiểm tra bằng tay (ấm, không bỏng).
2️⃣ Pha và cho bú nhân tạo
Dùng sữa chuyên dụng – tuyệt đối không dùng sữa ông Thọ hay sữa bò.
Dụng cụ: bình bú mini, thìa nhỏ.
Cho bú 2–3 tiếng/lần, đêm giãn 4 tiếng.
3️⃣ Giúp bé đi vệ sinh
Sau bú → dùng bông gòn ấm chà nhẹ vùng hậu môn & bụng dưới.
Khi bé bài tiết xong → lau khô, thay khăn sạch.
4️⃣ Tăng sức đề kháng
Thêm men tiêu hóa (Bio Lactic, Enterogermina) pha sữa.
Tắm nắng sớm 10 phút/ngày (sau 2 tuần tuổi).
Bổ sung canxi nhẹ (dưới chỉ định thú y).
👩🍼 V. Chăm sóc chó mẹ sau sinh – bí quyết để đàn con khỏe mạnh
Chăm mẹ tốt = đàn con khỏe.
1️⃣ Dinh dưỡng sau sinh
Cho mẹ ăn 4–5 bữa/ngày, giàu đạm (trứng, thịt, sữa ấm).
Tránh thức ăn lạnh, tanh.
Bổ sung canxi, men tiêu hóa, vitamin B.
2️⃣ Vệ sinh ổ & thân thể
Thay khăn sau mỗi lần bú, giữ khô.
Lau sạch vú mẹ bằng khăn ấm.
Nếu có dấu hiệu viêm vú, chảy máu → khám thú y.
3️⃣ Giảm stress cho chó mẹ
Không cho người lạ tiếp xúc 10 ngày đầu.
Tạo không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu.
Chỉ dắt đi vệ sinh khi mẹ khỏe và con đủ 3 tuần.
🩺 VI. Bệnh thường gặp ở chó con & cách phòng ngừa
| Bệnh | Dấu hiệu | Phòng tránh |
|---|---|---|
| Care | Sốt, run, chảy mũi, co giật | Tiêm phòng, giữ ấm |
| Parvo | Tiêu chảy máu, mệt | Vệ sinh, tiêm vaccine |
| Giun sán | Bụng phình, ăn kém | Tẩy giun định kỳ |
| Viêm da | Ngứa, rụng lông | Giữ khô, sữa tắm pH trung tính |
| Viêm phổi | Thở gấp, ho nhẹ | Tránh lạnh, giữ ổ ấm |
💡 Dấu hiệu đáng lo: chó con bỏ ăn, run, phân lỏng → đưa ngay đến bác sĩ. Nếu thấy chó con sốt cao, tiêu chảy máu hoặc nôn liên tục, bạn nên so lại với cẩm nang bệnh ở chó con thường gặp để đánh giá mức độ nguy hiểm trước khi đưa bé đến bác sĩ thú y.
🌿 VII. Lịch chăm sóc tổng hợp theo tháng tuổi
| Độ tuổi | Ăn uống | Vệ sinh | Huấn luyện |
|---|---|---|---|
| 0–3 tuần | Sữa mẹ/sữa thay | Lau người, ủ ấm | – |
| 4–6 tuần | Cháo, pate loãng | Lau, tập pad | Làm quen tên |
| 7–9 tuần | Hạt mềm, pate | Tắm nhẹ, cắt móng | Lệnh cơ bản |
| 10–12 tuần | Hạt thường, rau củ | Vệ sinh định kỳ | Giao tiếp, dắt đi dạo |
Với những nhà nuôi cả giống ngoại lẫn chó cỏ con trong gia đình, bạn có thể tham khảo thêm kinh nghiệm riêng cho nhóm này để điều chỉnh lịch ăn, tẩy giun và tiêm phòng sát với thực tế hơn.
💬 VIII. FAQ – Giải đáp nhanh về chăm sóc chó con
1️⃣ Chó con bao lâu thì được tắm?
→ Từ 6 tuần tuổi trở lên, tắm 7–10 ngày/lần bằng nước ấm.
2️⃣ Chó con mới đẻ mất mẹ bú gì?
→ Sữa chuyên dụng cho chó sơ sinh, không dùng sữa người.
3️⃣ Chó con bị lạnh phải làm sao?
→ Ủ ấm 30°C, xoa ngực, cho bú sữa ấm. Nếu không hồi tỉnh → thú y.
4️⃣ Chó con ăn cơm được không?
→ Từ 2 tháng có thể ăn cơm trộn thịt băm, rau nghiền.
5️⃣ Bao lâu tiêm vaccine lần đầu?
→ Khi đủ 6 tuần tuổi.
6️⃣ Có nên cho ngủ chung không?
→ Không. Bé cần ổ riêng để hình thành nề nếp, tránh phụ thuộc.
❤️ IX. Lời kết – “Chăm đúng cách là yêu trọn vẹn”
Không có “chó con ngoan sẵn” – chỉ có bé được yêu và chăm đúng 💖
Khi bạn học cách quan sát hơi thở, lắng nghe tiếng rên, nhận ra lúc nào bé đói – bạn đang bước vào tình bạn 10 năm sắp tới.
🐾 Hãy kiên nhẫn – đừng vì 1 lần bé đi bậy hay kêu đêm mà nản lòng. Mỗi ngày, mỗi cử chỉ yêu thương, đều là một buổi học để bé lớn lên an toàn và tin tưởng bạn hơn.
Khi muốn lưu lại hành trình lớn khôn từng tháng, bạn có thể chụp hình đối chiếu với bộ ảnh đời sống thường ngày của chó con để thấy bé nhà mình đang tiến triển ra sao so với các “anh chị” khác.
📞 Liên hệ Zalo/Hotline 0911079086 – Chạm Pets Family để nhận tư vấn chăm sóc miễn phí tại nhà.
